WYBRANE ASPEKTY INFORMATYCZNEGO WSPOMAGANIA OPTYMALIZACJI PROCESÓW PRZEMYSŁOWYCH

W niniejszej monografii zaprezentowano dotychczasowy stan badań w zakresie wielokryterialnych metod wspomagania decyzji oraz wyniki własnych prac nad zaprojektowaniem systemu informatycznego, którego zadaniem jest wspomaganie optymalizacji wybranych procesów produkcyjnych. W ramach procesu testowania systemu przeprowadzono badania w obszarze obróbki materiałów ścierniwem pod wysokim ciśnieniem, które jest jednym z najnowszych obszarów procesów produkcyjnych. Cięcie strugą wodno-ścierną (ang. Abrasive Water-Jet Machining, AWJM) polega na erozji materiału z wykorzystaniem strumienia wody o wysokim ciśnieniu, przepuszczanego przez dyszę o małej średnicy w celu nadania prędkości około trzykrotnie przekraczającej prędkość dźwięku. Drugim obszarem wykorzystanym w procesie testowania był procesu epoksydacji alkoholi allilowych na katalizatorze tytanowo-silikalitowym Ti-MWW. Epoksydacja związków nienasyconych należy do grupy głównych procesów technologicznych. Tlenek etylenu zaczęto produkować na skalę przemysłową metodą katalitycznego utleniania etylenu powietrzem w 1937 r., później firma Shell uruchomiła instalację, w której zastosowano utlenianie tlenem. Jako katalizator wykorzystano metaliczne srebro osadzone na inertnym nośniku. Metoda ta jednak zawodzi w przypadku utleniania innych alkenów oraz związków z grupami funkcyjnymi i wiązaniem nienasyconym typu etylenowego. W przypadku epoksydacji propylenu około połowy światowej produkcji tlenku propylenu pochodzi z metody chlorowej, a połowę wytwarza się przy udziale wodoronadtlenków (wodoronadtlenku t-butylu i etylobenzenu). Dla podstawionych alkenów epoksydacja nadkwasami w fazie ciekłej jest wciąż najczęściej stosowaną metodą, mimo że reakcja zachodzi wolno i prowadzi do dużej ilości kwasów karboksylowych i estrów jako produktów ubocznych. Optymalizacja miała na celu wyznaczenie optymalnych parametrów procesu.