OD LIBERALIZMU KLASYCZNEGO DO WSPÓŁCZESNYCH KONCEPCJI LIBERALNYCH WYBRANE PROBLEMY

Celem niniejszej publikacji jest ukazanie ewolucji koncepcji liberalnych. Autorzy starali się wskazać, że na wspomnianą ewolucję wpływ miały istniejące uwarunkowania. Inaczej problem wolności, władzy, ekonomii, relacji społecznych (indywidualizmu czy wspólnotowości) był widziany przez myślicieli liberalnych w XVIII czy XIX wieku, a zupełnie inaczej w XX wieku czy współcześnie.
Każda z koncepcji, wyrosła w obrębie liberalizmu, jak chce tego John Gray, ma swój wkład w rozwój idei liberalnej, prowadząc do krytyki głównych nurtów tej myśli politycznej, przez co tworzy nowe pola analizy nad kierunkami rozwoju myśli politycznej. Spór wokół liberalizmu klasycznego stał się podstawą do wyodrębnienia nurtów konserwatywnego i demoliberalnego (socjalliberalizm). Wizje neoliberalne postawiły na piedestale indywidualizm człowieka, a dążąc do maksymalizacji jego wolności, ograniczyły rolę państwa. W rezultacie stały się podstawą dla wyodrębnienia się libertarianizmu (i skrajnych jego odłamów od minarchizmu do anarcholiberalizmu). Dywagacje wokół liberalnego myślenia o świecie pogłębił jeszcze bardziej spór w obszarze funkcjonowania jednostki. Na czym powinna być oparta wizja funkcjonowania człowieka w społeczeństwie? Czy podstawą zauważania innej osoby ma być klasyczna wizja utylitaryzmu, czy może wyznaczane przez ludzi zasady sprawiedliwości?
Rodzi się więc pytanie, czy istnieją granice liberalizmu? Czy określony już wcześniej wymiar idei liberalnych jest trwały? Libertarianie i komunitarianie tworzą nowe idee, które wyznaczają nowe pola myślenia o liberalizmie, prowadzą swoje spory o jego kształt. Czy ich efektem będzie nowa jakość liberalizmu, czy też (idąc tropem Graya) więcej liberalizmów?