DYLEMATY WSPÓŁCZESNEGO WYCHOWANIA I EDUKACJI

ZAMIAST WSTĘPU /fragment/
Rozważania nad kontekstami współczesnej edukacji

Współczesna edukacja to obszar wielu całkowicie nieznanych dotąd wyzwań. Obok zadań dobrze już znanych, związanych z realizacją postulatów dotyczących wychowania i kształcenia, pojawiły sie płaszczyzny wynikające z przemian cywilizacyjnych i świadomościowych. Zmiany te wiążą się z kryzysem pewnych wartości, który dotyka wielu sfer życia, także obszaru pedagogiki, kształcenia oraz edukacji i ich wzajemnych relacji. Nie ma tez dziś jednej tylko pedagogiki systematycznej, lecz uprawiane są jej różne odmiany. Stąd też koniecznością staje się uwzględnienie różnych perspektyw poznawczych i wytyczenie nowych szlaków edukacyjnych. Stanowią je odmienione koncepcje z przeszłości lub współczesne orientacje naukowe sięgające do filozofii, socjologii, psychologii i wszelkich odmian myślenia o nich. Często podkreśla się również, że pedagogika jako nauka powinna obejmować wszelkie okoliczności procesu wychowania i kształcenia. Oznacza to, ze wszystkie fakty i zjawiska należy postrzegać w sposób globalny i wieloaspektowy. W takim choćby ujęciu pedagogika składa się z szeregu dyscyplin naukowych, dzięki którym lepiej dociera i rozumie podmiot oraz przedmiot swoich zainteresowań, poszukując źródeł w perspektywie filozoficzno-antropologicznej. Nurt ten wskazuje na podstawy edukacji, które stanowia podejścia: ontologiczne, antropologiczne, aksjologiczne, społeczne oraz analiza porównawcza istniejących w teorii wizji kształcenia i wychowania. Bywa też, że są to próby budowania pedagogiki jako dyscypliny praktycznej.